فیروزه کوبی روی مس؛ هنر اصیل ایرانی
یکی از هنرهای اصیل ایرانی، هنر فیروزه کوبی روی مس است که البته در برخی مواقع به آن فیروزه‌کاری نیز گفته می‌شود. در این هنر، سنگ فیروزه روی انواع ظروف، جواهرات و وسایل تزئینی از جنس مس چسبانده می‌شود. در این هنر، دقت حرف اول را می‌زند. به این صورت که هرچقدر کیفیت و دقت ساخت محصول بیشتر باشد، ارزش آن نیز به مراتب بیشتر خواهد بود. برای آشنایی با این هنر اصیل ایرانی، در این مطلب از مجموعه آقاجانی با ما همراه باشید.
فیروزه کوبی روی مس چیست؟
سنگ فیروزه را می‌توان یکی از یباترین سنگ‌های موجود در جهان معرفی کرد. رنگ این نوع سنگ‌ها به دلیل وجود عنصر مس، آبی با رگه‌های مسی است. این سنگ در کشورهای مختلفی از جمله مصر، مکزیک، ایران و آمریکا پیدا می‌شود. اما مرغوب‌ترین سنگ‌های فیروزه برای کشور ایران هستند. به همین خاطر است که هنر فیروزه کوبی روی مس در ایران از محبوبیت خاصی برخوردار است و محصولات فیروزه کوبی‌شده با قیمت بالایی در خارج از کشور نیز خرید و فروش می‌شوند.
یکی از زیباترین هنرهای اصیل صنایع دستی ایرانی، هنر فیروزه کوبی روی مس است. این هنر زیبا به این صورت است که هنرمندی که به آن تخصص دارد، قطعات کوچک سنگ فیروزه را با کمک مواد مخصوص روی انواع ظروف، جواهرات و وسایل تزئینی با متریال مسی می‌چسباند. در نهایت، برای ایجاد جلوه منحصر به فرد، روی سنگ‌های فیروزه از لاک رنگ تیره نیز استفاده خواهد شد.
نکته‌ای که درباره فیروزه کوبی روی مس وجود دارد این است که هرچقدر فاصله بین قطعات فیروزه کمتر باشد، این محصول ارزش بالاتری خواهد داشت. در نتیجه، در بازار نیز با قیمت به مراتب بالاتری خرید و فروش خواهد شد.
تاریخچه فیروزه کوبی روی مس
به طور کلی، می‌توان گفت که فیروزه کوبی روی مس در عین اینکه یک هنر اصیل ایرانی است، سابقه تاریخی چندان طولانی ندارد و عمر آن به حدودا یک قرن می‌رسد. با این حال، روز به روز به علاقه‌مندان به این هنر افزوده می‌شود.
اولین بود هنر فیروزه کوبی روی مس در شهر نیشابور معرفی و استفاده شد. به‌خاطر اینکه در این شهر معدن فیروزه معروفی وجود دارد. در ادامه، این هنر وارد شهرهای دیگری از جمله مشهد و اصفهان شد. اولین بود، فردی به نام یوسف حکیمیان این هنر را معرفی کرد. در ادامه، فرد دیگری به نام حاج داداش، این هنر را به اصفهان برد. اما فردی که باعث رواج فیروزه کوبی روی مس شد، روبن یروشالمی بود که در محله کلیمی‌های اصفهان زندگی می‌کرد.
سنگ‌های فیروزه مورد استفاده در هنر فیروزه کوبی روی مس
برای فیروزه کوبی روی مس می‌توان از سنگ‌های فیروزه مختلفی استفاده کرد. به طور کلی، این سنگ‌ها از نظر کیفیت و رنگ به دو نوع گچی سفید و سنگی آبی سبز تقسیم می‌شوند. سنگ‌های آبی سبز را نیز می‌توان به دو دسته متوسط و مرغوب تقسیم کرد که طبیعتا سنگ‌های مرغوب از ارزش بالاتری برخوردار هستند. به طور کلی، می‌توان گفت سنگ‌هایی که در فیروزه کوبی روی مس استفاده می‌شوند، باید بتوانند گرما و فشار زیاد را تحمل کنند. چرا که در برخی از مراحل فیروزه کاری، این سنگ با کمک لاک مخصوصی روی محصول مسی چسبانده می‌شود. به همین خاطر، معمولا در فیروزه کوبی روی مس از سنگ‌های فیروزه سنگی آبی سبز استفاده می‌شود.
مراحل انجام فیروزه کوبی روی مس
فیروزه کوبی روی مس در مراحل مختلفی انجام می‌شود. درصورتی که هرکدام از این مراحل به درستی انجام نشوند و محصول نقص داشته باشد، ارزش خود را از دست خواهد داد. به همین خاطر است که یک فیروزه کوب و زرگر باید برای ساخت چنین محصولاتی نهایت دقت را داشته باشند.
از جمله مراحل انجام فیروزه کوبی روی مس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زرگری
- نصب فیروزه
- تراش و پرداخت نهایی
اولین مرحله از انجام این کار، زرگری است که در آن باید محصول مسی را ساخت و پرداخت کرد. در واقع، زمانی که فیروزه کوب محصول مورد نظر خود را انتخاب می‌کند، زرگر آن را خواهد شاخت. بعغد از ساخت محصول، نوبت به خم‌کاری می‌رسد که خم‌کار این کار را انجام می‌دهد. در ادامه، محصول دوباره به زرگر بر خواهد گشت.
مرحله بعدی از فیروزه کوبی روی مس، چسباندن فیروزه روی محصول است. این مرحله مربوط به فیروزه‌کوب می‌شود. او باید قطعات ریز فیروزه با به بهترین شکل ممکن و البته با دقت بالا به صورت کامل شست‌وشو دهد. سپس باید با کمک لاک مخصوص و ایجاد حرارت زیاد، فیروزه را روی ظرف مسی بچسباند. در این مرحله، سنگ‌ها باید به شکلی کنار هم چیده شوند که تقریبا هیچ فاصله‌ای میان آن‌ها نباشد. به همین خاطر است که فیروزه کوبی روی مس یکی از هنرهای سخت در صنایع دستی ایرانی شناخته می‌شود.
بعد از چسباندن فیروزه روی محصول مسی، نوبت به تراش و پرداخت نهایی می‌رسد. در این مرحله باید لاک قهوه چسبی را به همراه رنگ اضافی روی محصول تراش داد و از بین برد. با انجام این کار، به سطح کاملا صیقلی خواهیم رسید که زیبایی منحصر به فردی دارد. توجه داشته باشید که این کار با کمک تیغ الماسه انجام می‌شود.
خرید محصولات فیروزه کوبی روی مس از فروشگاه آقاجانی
اگر قصد خرید انواع محصولات فیروزه کوبی روی مس را دارید، ما در فروشگاه اینترنتی آقاجانی آماده ارائه خدمات به شما هستیم. شما می‌توانید از فروشگاه ما انواع محصولات فیروزه‌کوبی را با قیمت فوق‌العاده و حتی به صورت قسطی خریداری کنید.
سوالات متداول
مشهورترین محصولات فیروزه کوبی روی مس چه مدل‌هایی هستند؟
از جمله این محصولات می‌توان به قندان، آیینه، شمعدان، تنگ، گلاب‌پاش، گلدان، کوزه، شکلات‌خوری، آجیل‌خوری و سنگاب اشاره کرد.
چگونه می‌توان از محصولات فیروزه کاری شده مراقبت کرد؟
برای مراقبت از محصولات فیروزه کاری شده روی مس، به هیچ عنوان نباید روی آن‌ها روغن یا مواد روغنی بکشید. چرا که با انجام این کار، رنگ محصول مات می‌شود.
یک محصول فیروزه کوبی روی مس باکیفیت چه ویژگی برتری دارد؟
در این نوع محصول، دقت کار بالایی را شاهده هستیم و فاصله بین قطعات فیروزه بسیار کم خواهد بود.