هنگام خرید صنایع‌دستی به‌ویژه محصولات لوکس و گران‌قیمتی همچون ظروف فیروزه‌کوبی، اصالت کالا مهم‌ترین فاکتور مدنظر مشتریان است. تشخیص ظروف فیروزه‌کوب اصل از ظروف تقلبی برای افرادی که سررشته‌ای در تولید محصولات فیروزه‌کوب ندارند، کمی دشوار خواهد بود.
توجه به برند تولیدکننده محصول و مرغوبیت ظاهر کالا می‌تواند به‌عنوان دو فاکتور مهم در زمان خرید به کمک شما بیاید تا بتوانید با آسودگی خاطر خرید نمایید. برندهای معتبر و بین‌المللی مانند صنایع‌دستی آقاجانی می‌بایست طبق استانداردهای داخلی و جهانی محصولات خود را به تولید برسانند. این برند با هدف اطمینان‌بخشی و جلب اعتماد مشتریان خود برای تمامی محصولات خود شناسنامه تهیه کرده است.
فیروزه‌کوبی همانند سایر صنایع‌دستی موجود در بازار با پیروی از استانداردهای خاصی تولید می‌شود. کیفیت ساخت، اصالت سنگ استفاده شده، مرغوبیت مس و سایر مصالح به‌کاررفته در ظروف فیروزه‌کوب همگی در زیبایی و ارزش محصول نهایی اثرگذار است.
با مطالعه مقاله «6 مرحله ساخت و تولید ظروف فیروزه‌کوبی» ابتدا با مراحل ساخت این ظروف آشنا می‌شوید سپس در ادامه این نوشتار با ترفندهایی که به تشخیص ظروف فیروزه‌کوب اصل کمک می‌کند، آشنا شوید.
راهنمای تشخیص سنگ فیروزه اصل
سنگ فیروزه مهم‌ترین متریال استفاده شده در صنایع‌دستی فیروزه‌کوب است. تشخیص اصل یا تقلبی بودن سنگ فیروزه برای عموم مردم کار دشواری است؛ مخصوصاً زمانی که این سنگ در بدنه محصول کار شده و روی آن چندین لایه روکش محافظی کشیده شده باشد؛ اما می‌توان با راهکارهای زیر تا حد بسیار زیادی اصالت سنگ را تشخیص داد.
معادن فیروزه در چین، کرمان، دامغان، نیشابور و آمریکا وجود دارد؛ اما سنگ فیروزه نیشاور بهترین و مرغوب‌ترین سنگ در جهان محسوب می‌شود. از ویژگی‌های سنگ فیروزه نیشابور این است که داخل آن سنگ‌هایی با رنگ‌های کرمی، مشکی، سفید، آبی روشن، آبی لاجوردی، سبز و آبی فیروزه‌ای وجود داشته باشد.
رنگ سنگ‌های قسمت فیروزه‌کوب و فاصله سنگ‌ها اولین نشانه اصالت یا تقلبی بودن کالاست. هرچه سنگ‌های فیروزه با نظم و نزدیکی بیشتری روی ظرف چسبانده شده باشند، به ارزش کار و مرغوبیت آن اضافه می‌کند.
کارگاه‌های تولیدی یا برندهای نامعتبر برای پوشاندن فاصله بین سنگ‌ها، فضای مشکی را با رنگ‌های آبی گواش رنگ‌آمیزی می‌کنند و اگر شما به دقت قسمت فیروزه‌کوب را نگاه کنید، تناقض و تفاوت رنگی میان سنگ‌های اصل با قسمت‌های رنگ‌شده را کاملاً متوجه خواهید شد.
طبق مجوزهای اداره استاندارد، تولیدکنندگان به اندازه 5 تا 15 درصد کل کار اجازه ترمیم دارند که مقداری بسیار جزیی در ظروف فیروزه‌کوبی به حساب می‌آید و اگر بیش از این مقدار باشد ارزش نهایی کالا از بین می‌رود.
فاصله سنگ‌های فیروزه روی بدنه محصول می‌تواند به دلایل زیر اتفاق بیفتد:
- ممکن است سنگی که در این قسمت چسبانده شده در مرحله ساب از بین رفته باشد.
- برای صرفه‌جویی در مصرف سنگ آن‌ها را با فاصله چیدمان کنند، اما به قیمت بالاتری بفروشند.
- ضایعات را به‌جای سنگ روی محصول کار کرده‌اند و در پروسه تولید از بین رفته است.
برخی افراد پیشنهاد می‌کنند برای تشخیص ظروف فیروزه‌کوبی اصل، هنگام خرید روی آن را با شیئی نوک‌تیز مانند سوزن مقداری خراش بدهید تا به سنگ فیروزه برسید؛ چنانچه روی سنگ خراشی ایجاد نشد نشان‌دهنده اصالت سنگ و کالاست.
به‌علاوه سنگ فیروزه در برخورد با آتش و حرارت تغییر رنگ نخواهد داد و اگر به‌جای سنگ اصل از سنگ‌های مصنوعی و پلاستیکی یا رنگ استفاده شده باشد، به‌راحتی می‌توانید شاهد تغییر حالت قسمت فیروزه‌کوب محصول باشید.
راه دیگر تشخیص ظروف فیروزه‌کوب اصل، قرار دادن آن در معرض نور مستقیم خورشید است؛ چنانچه رنگ سنگ فیروزه در زیر نور خورشید تغییر نکرد می‌توان گفت که این سنگ اصل بوده و کالا نیز با کیفیت است.
چگونه مس مرغوب را بشناسیم؟
یکی دیگر از فاکتورهای مهم در تشخیص ظروف فیروزه‌کوبی اصل، توجه به زیرساخت محصول است. از آن‌جایی که اکثر صنایع‌دستی فیروزه‌کوب بر پایه فلز مس تولید می‌شود، در این قسمت روش‌های شناخت مس مرغوب و نامرغوب در تولید محصول نهایی بیان شده است.
برای تشخیص فیروزه‌کوبی اصل در زمان خرید محصول به دو ویژگی زیر باید توجه ویژه‌ای داشت:
- وزن کالا
- شفافیت و درخشش بدنه محصول
- خلوص فلز
مس مرغوب از نظر وزنی، سنگینی قابل‌توجهی دارد و با دست گرفتن این ظروف می‌توانید ضخامت و وزن محصول را تشخیص دهید. هرچقدر مس به کار رفته در محصول نازک‌تر باشد، وزن آن کمتر خواهد بود؛ درنتیجه احتمال تغییر حالت و از بین رفتن ظرف بیشتر و از مرغوبیت کالا کاسته می‌شود.
اگر محصول بی‌کیفیت باشد با دست کشیدن روی قسمت فلزی زیرساخت می‌توانید خطوط موج‌دار آن را لمس کنید یا خش‌های آن را از نزدیک ببینید، این دو عامل نشان می‌دهد که فیروزه‌کوب پرداخت خوبی نداشته و در اصطلاح پر از «رد قلم» است.
از دیگر فاکتورهای مهم تشخیص فیروزه‌کوبی اصل، عدم وجود پارگی و یکدستی قسمت مسی بدنه محصول است. در برخی از محصولات فیروزه‌کوب، دو لایه مس روی همدیگر قرار می‌گیرد؛ در چنین شرایطی اگر از مس نامرغوب استفاده شده باشد، بدنه دچار پارگی خواهد شد و در خروجی قابل مشاهده است.
ظاهر یکدست و براق با پرداخت ظروف فیروزه‌کوب
یکی از ویژگی‌های ذاتی مس این است که در مجاورت هوا اکسید شده و تغییر رنگ می‌دهد. برای افزایش طول عمر محصولات فیروزه‌کوب در آخرین مرحله تولید روی سطح محصول روکشی از جنس پلی‌استر کشیده می‌شود تا دوام و ماندگاری فیروزه‌کوب افزایش یابد.
محصولات شناسنامه‌دار طی چندین مرحله روکش می‌شوند. لعاب استفاده شده در هر مرحله باید از مواد اولیه درجه یک به‌دست آمده باشد تا کیفیت محصول خروجی را تضمین کند. از مشخصه‌های تشخیص ظروف فیروزه‌کوب اصل کدر نبودن، شفافیت و عدم وجود رد اثرانگشت روی بدنه ظرف است.
راهنمای خرید و تشخیص فیروزه‌کوبی اصل
اکنون که با تکنیک‌های تشخیص فیروزه‌کوب اصل آشنا شدید، نوبت به خرید این اکسسوری زیبا می‌رسد. فروشگاه اینترنتی صنایع‌دستی آقاجانی یکی از برندهای معتبر در زمینه تولید و ارائه صنایع‌دستی فیروزه‌کوب است. تمامی محصولات این فروشگاه با شناسنامه ویژه کالا، نشان استاندارد و کارت ضمانت‌نامه کتبی 10 ساله عرضه می‌شود.