هدیه شب یلدا با شگفتانه یلدای فیروزه ای
کتاب سال را که باز کنیم، تفألمان به شب یلدا میافتد؛ بلندترین شب سال! 365 روز میگذرد تا برسیم به شبی که پر از خاطره است و طعم خوش دیدار. تو هم چشم ببند و باز کن حافظ را “اَلا یا اَیُّهَا السّاقی اَدِرْ کَأسَاً و ناوِلْها ، که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها”.
دو سالی میشود کرونا از کشورمان رخت بربسته و بساط مهمانیهای خانوادگی و دورهمیهای دوستانه دوباره به راه شده است، پس وقت آن رسیده که این شب عزیز را به شادی بگذرانیم و رسوم گذشتگان را به جای آوریم.
جشن یلدا فقط بهانهای برای دورهم جمع شدن نیست. در میان ایرانیان باستان و طبق تقویم نجومی جهان، شب یلدا با آغاز «انقلاب زمستانی» مصادف بوده است؛ انقلابی که به دنبال آن تغییرات زیادی رخ میدهد و از نظر علمی نیز این موضوع ثابت شده است. این شب را با نام «شب چله» هم میشناسندش، وجه تسمیهاش هم به چله زمستانی بازمی گردد که از فردای شب یلدا شروع میشود.
ایرانیان یلدا را با نور میشناسند. شبی سیه که از پس آن، طلیعه خورشید راهش را پیدا میکند و روشنایی طلایی رنگش را به زندگی میپاشد. ایرانیان روشنایی را نماد خیر و برکت و تاریکی را نشانی از اهریمن میدانستند، به همین دلیل شب یلدا را که دلیل خروج از تاریکی به سمت نور بود، جشن میگرفتند.
30 آذر ماه طولانیترین شب سال است و از فردای آن، روزهای بلند یکی پس از دیگری از راه میرسند تا بهار زندگی بار دگر جان گیرد. این پیروزی خورشید بر سیاهی شبهای تار جشن گرفتن هم دارد. ایرانیان باستان که به آیین میتراییسم باور داشتند و خورشید را مظهر حیات و درخشندگی میدانستند، برای گرامیداشت شب یلدا رسمهایی بنا نهادند. این رسومات در طول زمان تغییرات زیادی کرد؛ اما از بین نرفت و سینه به سینه منتقل شد.
آیینهای یلدایی
هر گوشهای از سرزمین هزار رنگ ایران برای پاسداشت شب یلدا آیینی مخصوص به خود دارد. علیاکبر دهخدا در تعریف آیینهای یلدایی نوشته است: «در این شب ایرانیان با گردآمدن دور آتش، رقص و پای کوبی یلدا را جشن میگرفتند. آنگاه سفرهای فراخ و گشاده میگسترانیدند که روی آن آتشدان، عطردان و خوراکیهای گوناگون از جمله خوراکیهای فصلی و خوردنیهای غیرنوشیدنی مانند نان، شیرینی، حلوا و گوشت قربانی بود».
-
قصههایی به سرخی آتش
در گذشته مردم دور آتش مینشستند و با بوی هیزم و شعلههای سرخ، خانه دلشان را روشن میکردند. قصه دیو و پری، حسین کُرد شبستری و شاهنامه فردوسی نقل محافل بود و لبخند کوچک و بزرگ روی لبها میشکفت.
-
دست در دست تقدیر با حافظ
از قدیمالایام ایرانیان اهل شعر و هنر بودند؛ در شب یلدا بزرگترهای مجلس، در بالاخانه و بهدنبالشان اهل خانه گرد هم مینشستند. کتاب حافظ را برمیداشتند و سرنوشتشان را به دست اشعار میسپردند؛ «ای حافظ شیرازی، تو کاشف هر رازی، من طالب یک فالم، بر من نظر اندازی». هنوز هم این رسم دیرینه تازگی دارد؛ تقدیر ما گره خورده به فرهنگمان و چه خوش باوری است همدستی شعر و هنر برای زندگی انسانها.
-
عیش و نوش بر سر سفره ایرانی
در شب چلههای قدیمی، سفرهای پهن میشد به نام «میزَد» که در آن میوههای تر و خشک، آجیل، پشمک و نوشیدنیهای مختلف گذاشته میشد تا هنگام شبنشینی از مهمانان پذیرایی مفصلی شود. پای ثابت سفرههای یلدا آجیل و میوههای انار و هندوانه است که از گذشته ولیمه این جشن محسوب میشود. در سفره یلدا آتشدان، عطردان، بخوردان و بَرسَم هم قرار میگرفت تا عطر و گرما نویدبخش سرآمدن سرمای شب و تاریکی باشد. «بَرسَم» وسیلهای از جنس شاخه گیاهی خاص یا فلزهای برنج و نقره است که برای دعاخوانی از آن استفاده میکردند.
هدیه شب یلدا از دست ساخته های هنری
ایرانیان برای پذیرایی شب یلدا سنگتمام میگذاشتند و اعتقادشان بر این بود که باید بساط این شب را هنرمندانه پهن کرد؛ از این رو چیدمان سفرههای یلدا اهمیت زیادی در نزد خانوادهها داشت. ایرانیان باستان هویت خود را در تزیین سفره شب چله به نمایش میگذاشتند و از هر چه ساخته دست خودشان بود برای آذین سفره یلدا استفاده میکردند.
سفره یلدا اگر از جنس ترمههای خوشنقش ایرانی باشد، رنگوبوی دیگری به خانه میدهد. ظرفهای پذیرایی اگر با هنر دست هنرمندان ایران ساخته شده باشد، طعم و عطر دیگری به محتویاتش میبخشد و اگر همه اینها کنار هم بیاید، اصالت و خلاقیت شماست که نقل مجلس یلدا خواهد شد.
برای چیدن سفره ایرانی، چه انتخابی بهتر از صنایعدستی که نشانی از هویت ما دارد و زیباییاش بر جان هر بینندهای مینشیند. ظروف سرامیکی و سفال، مسی، نقره و برنجی را تصور کنید که مقابل دیده مهمانان شما گذاشته شده و چشمهایی که خیره بازی رنگ و نقش آنهاست.
هدایای لوکس برای شب یلدا
در گذشته دسترسی به محصولات شهرهای مختلف چندان میسر نبود و تنوع محصولات هم چنگی به دل نمیزد؛ اما امروز هم سلیقهها مدرنتر شده، هم گوناگونی محصولات، دریایی از انتخابها را پیش روی شما میگذارد.
حجرههایی که در قدیم کرکره بالا میدادند و اجناسشان را میفروختند، امروز به فروشگاه آنلاینی تبدیل شدهاند که هرچه بخواهید را در کمترین زمان در اختیار شما میگذارند. یافتن صنایعدستی و ایده گرفتن برای تزیین سفره شب یلدا هم با ظهور اینترنت آسانتر شده و فروشگاه اینترنتی صنایعدستی، خرید هدایای مخصوص به شب یلدا را آسانتر کرده است.
هدیه دادن از رسمهای شیرین شب یلداست که لذت همنشینی و عشرت شبنشینی را چند برابر میکند. هدیه شب یلدا از آن دست یادگارهایی است که تا آخر عمر در خاطر گیرندهاش میماند و شوق لحظه گرفتنش را در دلت نو میکند.
دانههای سرخ انار را تصور کنید که روی تن مسی بشقاب نشسته و طعنه میزند به دانههای فیروزهای سنگهای حاشیهاش. از کادوهای لوکسی که میتوانید برای شب چله هدیه بدهید، صنایعدستی فیروزهکوب است که ارزش هنری بالایی دارند و نمایانگر اصالت نیز هستند.
خرید هدیه شب یلدا برای عروس
شب چلهای یکی از آیینهای باستانی ایرانی است که برای تازهعروسها حسوحال متفاوتی دارد. برای خرید هدیه شب یلدا باید چیزی را انتخاب کنید که به اندازه هویت این شب خاص و ویژه باشد. در رسم شب چلهای خانواده داماد برای نو عروس خود هدایایی را درنظر میگیرند و با نیت مهمانی به خانه عروس میروند.
در برخی از مناطق ایران این هدیه را با نام «خوانچه یا خونچه عروس» هم میشناسند. طبق این رسم در سینیهای بزرگ مسی آجیل گذاشته میشود و میوههای آراسته شده در کنار لباس و زیورآلات در طبقهای شکیل به عروس هدیه داده میشود.
با خرید اینترنتی از فروشگاه آقاجانی انواع اکسسوریهای خاص را برگزینید، عروس و داماد را مهمان حال خوب کنید و رسم شب چلهای را به شیکترین حالت ممکن برپا دارید.
خرید پک یلدای سازمانی
سازمانهای خصوصی و دولتی در سالهای اخیر بهدنبال راهی برای قدردانی از کارمندانشان بودند، اما نَه فقط نیروی اداری بلکه میخواستند خانواده کارمندانشان را شاد کنند؛ برای این کار رسم هدیههای سازمانی یلدا چندسالی است که باب شده و مدیران با خرید پکهای یلدایی کمی از حال خوب این شب را به کارمندان هدیه میدهند.
در پکهای هدیه سازمانی عمدتاً مقداری آجیل و انار بههمراه یک ظرف آجیلخوری یا گلدان از دستساختههای فیروزهکوبی وجود دارد. پکهایی که ظروف داخلشان به رنگ دریا و گرفتنشان مایه دلگرمی و شادابی است. با مطالعه مقاله «هدایای سازمانی یلدا؛ رمز جاودانگی برند» پک های شب یلدا سازمان خود را خلاقانه تهیه نمایید.
در پایان باید گفت؛ یلدا شاید چند ثانیه بیشتر باشد، اما برای ما نشان محکمی است از عشق و هرگز نمیرد آن که دلش زنده شد به عشق.
1 دیدگاه در “هدیه شب یلدا با شگفتانه یلدای فیروزه ای”